Tiếp nối tinh thần của Tuần lễ Quốc gia Phòng, chống thiên tai năm 2025 với chủ đề “Cộng đồng bền vững, thích ứng thiên tai”, việc trang bị kiến thức và chủ động triển khai các biện pháp phòng tránh mưa lớn là vô cùng thiết yếu. Mưa lớn kéo dài không chỉ gây ngập úng cục bộ mà còn tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sản xuất và an toàn của người dân. Để xây dựng một cộng đồng thực sự bền vững, khả năng ứng phó hiệu quả với mưa lớn đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ từ các cấp chính quyền đến từng người dân.
Củng Cố Hạ Tầng, Chủ Động Rà Soát – Nền Tảng Vững Chắc Trước Mưa Lớn
Một trong những nguyên tắc phòng tránh mưa lớn mang tính nền tảng là việc không ngừng tăng cường kiểm tra, đôn đốc để hoàn thành các hạng mục tu bổ, gia cố và nâng cấp hệ thống đê điều, cống, đập, bờ bao. Việc này phải được thực hiện theo đúng tiến độ và luôn đặt yêu cầu đảm bảo chất lượng công trình lên hàng đầu, tạo thành lá chắn vững chắc bảo vệ các khu dân cư và vùng sản xuất.
Song song đó, công tác thông báo và chỉ đạo sâu sát đến các phường, xã, thị trấn, các đơn vị trực thuộc và toàn thể nhân dân đóng vai trò then chốt. Các địa phương cần chủ động rà soát, kiểm tra kỹ lưỡng các hạng mục bờ bao sông, kênh, rạch, đặc biệt lưu ý những vị trí xung yếu có nguy cơ sạt lở, sụp lún do mưa lớn, nhất là khi kết hợp với triều cường. Việc bố trí lực lượng xung kích tại các vị trí trọng yếu, chuẩn bị đầy đủ vật tư dự trữ và các phương tiện vận tải thích hợp theo phương châm “bốn tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện vật tư tại chỗ và hậu cần tại chỗ) là yêu cầu bắt buộc để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống.
Giải Pháp Chuyên Biệt và Đảm Bảo Vận Hành Hệ Thống Chống Ngập
Đối với các địa bàn có nguy cơ cao về sạt lở, như một số khu vực tại huyện Nhà Bè, huyện Cần Giờ, hay quận Bình Thạnh của Thành phố Hồ Chí Minh, cần xây dựng và triển khai các phương án phòng chống mưa lớn một cách chi tiết, có tính đến yếu tố kết hợp với triều cường gây rút sâu, sạt lở bờ sông, có khả năng làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, tài sản của nhân dân, doanh nghiệp và nhà nước.
Để đảm bảo hiệu quả chống ngập úng, các địa phương và đơn vị quản lý các trạm bơm, máy bơm chống ngập phải luôn trong tư thế sẵn sàng vận hành. Điều này bao gồm việc chuẩn bị đủ nhiên liệu, thường xuyên kiểm tra hệ thống điện để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi bơm tiêu úng. Đồng thời, việc khai thông các cống, rãnh thoát nước thường xuyên bị tắc nghẽn là biện pháp cấp thiết để phòng ngừa tình trạng ngập úng cục bộ khi có mưa lớn xảy ra, giúp nước thoát nhanh và giảm thiểu thiệt hại.
Ý Thức Bảo Vệ Môi Trường – Trách Nhiệm Song Hành Cùng Phòng Chống Thiên Tai
Một khía cạnh quan trọng khác trong phòng tránh mưa lớn và ngập úng là bảo vệ môi trường. Các cơ quan chức năng cần thông báo và khuyến cáo các tổ chức, cá nhân thực hiện việc kiểm tra, bảo quản các loại hóa chất độc hại một cách an toàn tuyệt đối. Phải đảm bảo không để các chất này phát tán ra môi trường, gây ô nhiễm nguồn nước và đất đai khi mưa lớn và ngập úng xảy ra, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hệ sinh thái.
Công tác phòng tránh mưa lớn đòi hỏi sự chủ động, phối hợp chặt chẽ và tinh thần trách nhiệm cao từ tất cả các cấp, các ngành và mỗi người dân. Bằng việc triển khai đồng bộ các giải pháp từ củng cố hạ tầng, chủ động rà soát, chuẩn bị lực lượng ứng phó đến việc nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, chúng ta sẽ từng bước xây dựng một cộng đồng ngày càng an toàn, bền vững và có khả năng thích ứng cao trước mọi diễn biến phức tạp của thiên tai.
