Tại giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ 27, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành (NTTU) đã xuất sắc giành nhiều giải thưởng và được đánh giá cao nhờ tính sáng tạo, hướng tiếp cận hiện đại và khả năng ứng dụng.
nhóm tác giả gồm Võ Thị Lan Anh, Bùi Vũ Thiên Phương, Phạm Hà Bảo Thu, Huỳnh Hồng Sang và Lý Nhật Huy – sinh viên Khoa Khoa học ứng dụng và Công nghệ, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành đã xuất sắc vượt qua hàng loạt đối thủ mạnh để giành Giải Nhì lĩnh vực Khoa học Nông nghiệp. Công trình “Khảo sát hiệu quả tan sỏi struvite tiết niệu trên mèo bằng chế phẩm chiết xuất từ thảo dược” được đánh giá cao nhờ hướng tiếp cận mới mẻ, an toàn và có tính ứng dụng thực tiễn
Nhân dịp này, Nhà trường đã có cuộc trò chuyện ngắn với bạn Võ Thị Lan Anh – đại diện nhóm đạt giải Nhì
NTTU: Chúc mừng các bạn đã giành được giải Nhì tại Giải thưởng Sinh viên Nghiên cứu Khoa học Euréka lần thứ 27! Nhóm có thể giới thiệu khái quát về công trình nghiên cứu vừa đạt giải?
Võ Thị Lan Anh: Đề tài của tụi em tập trung khảo sát hiệu quả tan sỏi struvite tiết niệu trên mèo bằng chế phẩm chiết xuất từ ba loại thảo dược: dứa, rau ngò om và kim tiền thảo. Đây đều là những nguyên liệu tự nhiên có đặc tính lợi tiểu, kháng viêm và ức chế kết tinh tinh thể.
Tụi em áp dụng phương pháp chiết xuất bằng vi sóng (MAE) để thu được hàm lượng hoạt chất sinh học cao nhất. Kết quả thử nghiệm cho thấy chế phẩm giúp giảm tiểu khó, tiểu máu, đau bụng, đồng thời làm giảm kích thước sỏi rõ rệt – hiệu quả vượt trội so với nhiều phương pháp thông thường.
Mục tiêu của nhóm là xây dựng một giải pháp an toàn, thân thiện ít xâm lấn, có thể ứng dụng trong hỗ trợ điều trị sỏi tiết niệu ở thú cưng.
NTTU: Vì sao nhóm chọn đề tài về sỏi tiết niệu trên mèo và hướng nghiên cứu bằng thảo dược?
Võ Thị Lan Anh: Hiện nay, các phương pháp điều trị sỏi chủ yếu là dùng thuốc hoặc phẫu thuật. Thuốc dùng lâu dễ ảnh hưởng gan thận; còn phẫu thuật thì bé mèo rất đau, nguy cơ viêm nhiễm cao, khiến chủ nuôi vô cùng lo lắng.
Trong khi đó, xu hướng sử dụng sản phẩm thảo dược ngày càng được quan tâm vì tính an toàn và lành tính. Tuy nhiên, thị trường chưa có chế phẩm nào kết hợp cả ba loại thảo dược theo cơ chế hiệp lực để hỗ trợ tan sỏi.
Chính khoảng trống đó đã thổi bùng ý tưởng của tụi em. Tụi em muốn thử tạo ra một giải pháp mới, tự nhiên hơn, thân thiện hơn và dễ ứng dụng cho cộng đồng nuôi thú cưng.
NTTU: Trong quá trình thực hiện đề tài, nhóm gặp những khó khăn nào?
Võ Thị Lan Anh: Khó nhất là tối ưu quy trình chiết tách và tìm được tỷ lệ phối hợp phù hợp giữa các thảo dược. Nếu lệch một chút là hoạt tính thay đổi ngay. Thứ hai là quá trình kiểm chứng hiệu quả vừa đòi hỏi thời gian vừa cần sự kiên trì, cẩn trọng.
May mắn là tụi em luôn nhận được sự đồng hành của thầy cô, bạn bè và ê-kíp hỗ trợ chuyên môn. Nhờ vậy mà từng bước khó khăn đều được tháo gỡ để đưa đề tài đến kết quả cuối cùng.
NTTU: Có phát hiện nào khiến nhóm bất ngờ hoặc ấn tượng nhất trong suốt quá trình nghiên cứu?
Võ Thị Lan Anh: Điều khiến tụi em thích thú nhất là mức độ hiệp lực giữa ba loại thảo dược. Khi kết hợp đúng tỉ lệ, hiệu quả hỗ trợ tan sỏi cao hơn rất nhiều so với từng thành phần riêng lẻ. Phát hiện này mở ra một hướng tiếp cận mới trong điều trị hỗ trợ cho thú cưng hiệu quả mà vẫn an toàn.
NTTU: Cơ chế tác động của chế phẩm thảo dược mà nhóm đang nghiên cứu cụ thể như thế nào?
Võ Thị Lan Anh: Chế phẩm hướng đến hai mục tiêu chính đó là hỗ trợ làm tan sỏi struvite và Cải thiện môi trường nước tiểu, hạn chế nguy cơ hình thành sỏi mới. Ba thảo dược khi kết hợp tạo ra tác động kép, giúp phá vỡ cấu trúc tinh thể sỏi và hỗ trợ đào thải dễ dàng hơn. Tụi em vẫn đang tiếp tục nghiên cứu sâu hơn để hoàn thiện cơ chế và chứng minh hiệu quả một cách toàn diện.
NTTU: Theo nhóm, đề tài có ý nghĩa như thế nào đối với thú y, cộng đồng nuôi mèo và ngành khoa học nông nghiệp?
Võ Thị Lan Anh: Nghiên cứu mang ý nghĩa khoa học rõ rệt, nhưng quan trọng nhất là giá trị thực tiễn. Nếu được phát triển thành sản phẩm, chế phẩm này có thể trở thành giải pháp an toàn – không xâm lấn, giúp giảm gánh nặng cho chủ nuôi và mở ra hướng điều trị mới trong thú y. Bên cạnh đó, nghiên cứu góp phần đa dạng hóa hướng tiếp cận trong khoa học nông nghiệp, đặc biệt trong mảng chăm sóc sức khỏe vật nuôi – lĩnh vực đang ngày càng được chú trọng tại Việt Nam.
NTTU: Nhóm có dự định tiếp tục phát triển đề tài trong thời gian tới không?
Võ Thị Lan Anh: Giải Nhì Euréka là nguồn động lực rất lớn với tụi em. Tụi em biết ơn vì đề tài được ghi nhận và càng có niềm tin rằng hướng đi này thật sự có giá trị. Nhóm sẽ tiếp tục hoàn thiện chế phẩm, mở rộng thử nghiệm và hướng đến việc phát triển sản phẩm ứng dụng thực tế. Tụi em cũng hy vọng thành công này sẽ truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ yêu thích nghiên cứu — dám bắt đầu, dám thử thách.
Giữa hơn 2.179 đề tài đến từ 161 trường đại học, cao đẳng và học viện, thành tích của nhóm sinh viên NTTU không chỉ là niềm tự hào cá nhân mà còn là minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của hoạt động nghiên cứu khoa học tại trường.
Xin chúc mừng nhóm tác giả và mong rằng hành trình nghiên cứu của các bạn sẽ còn tiến xa hơn nữa, đóng góp thiết thực cho ngành thú y, khoa học nông nghiệp và cộng đồng yêu mèo tại Việt Nam.
nhóm tác giả Trần Thị Anh Thư, Bùi Long Hải và Nguyễn Trần Lan Vy từ khoa Dược Trường Đại học Nguyễn Tất Thành (NTTU) đã xuất sắc giành giải Khuyến khích trong lĩnh vực Hóa học với đề tài nghiên cứu “Phát triển mô hình in silico nhằm sàng lọc chất ức chế ALOX15 tiềm năng trong định hướng điều hòa Ferroptosis”. Công trình được đánh giá cao nhờ tính sáng tạo, hướng tiếp cận hiện đại và khả năng ứng dụng trong nghiên cứu điều trị các bệnh lý liên quan đến cơ chế Ferroptosis.
Được biết, năm 2025, giải thưởng Sinh viên nghiên cứu khoa học Euréka lần thứ 27 đã thu hút sự tham gia của hơn 6.600 sinh viên từ 161 trường đại học, cao đẳng và học viện trên cả nước. Năm nay, Trường ĐH Nguyễn Tất Thành có 115 đề tài tham gia dự thi ở 13 lĩnh vực, kết quả chung cuộc Nhà trường có 01 giải Nhì, 04 giải Khuyến khích và 07 giải Poster khoa học được bình chọn nhiều nhất, đồng thời là trường đại học ngoài công lập duy nhất có đề tài đạt giải Nhì tại giải thưởng.
Phát triển mô hình in silico nhằm sàng lọc chất ức chế ALOX15 tiềm năng trong định hướng điều hòa Ferroptosis, đề tài được giải Khuyến khích ở lĩnh vực Hoá học của các sinh viên đến từ khoa Dược Trường ĐH Nguyễn Tất Thành là đề tài tập trung vào phát triển một mô hình in silico (mô phỏng máy tính) để sàng lọc các chất ức chế enzyme ALOX15 (Arachidonate 15-lipoxygenase), một yếu tố quan trọng trong quá trình Ferroptosis. Ferroptosis là một dạng chết tế bào liên quan đến sự tích tụ của các peroxit lipid, có thể gây ra những bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, bệnh tim mạch và các bệnh thần kinh thoái hóa. Nhóm nghiên cứu đã sử dụng mô hình in silico để mô phỏng và phân tích các phân tử tiềm năng có khả năng ức chế ALOX15, từ đó điều hòa Ferroptosis, mở ra khả năng phát triển các phương pháp điều trị mới cho các bệnh lý này. Việc sử dụng mô hình in silico không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí mà còn mang lại một hướng đi bền vững, phù hợp với xu thế nghiên cứu hiện đại.
PGS.TS. Trần Thị Hồng – Phó hiệu trưởng Trường ĐH Nguyễn Tất Thành chụp hình kỷ niệm cùng nhóm nghiên cứu Trần Thị Anh Thư, Bùi Long Hải và Nguyễn Trần Lan Vy
Nghiên cứu của nhóm tác giả không chỉ có giá trị trong lĩnh vực hóa học mà còn mang lại tiềm năng lớn trong ngành dược phẩm, đặc biệt là trong việc phát triển các liệu pháp điều trị bệnh lý liên quan đến Ferroptosis. Công trình này mở ra cơ hội cho việc thiết kế thuốc ức chế ALOX15 hiệu quả, giúp cải thiện sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy nghiên cứu khoa học tại Việt Nam.
Chia sẻ về những khó khăn trong việc chọn đề tài, thực hiện đề tài, đại diện nhóm cho biết: “Trong suốt khoảng thời gian thực hiện đề tài, đã có lần tưởng chừng như bỏ cuộc, chúng em đã phải sửa đi sửa lại, va phải khó khăn này xong lại vấp phải trục trặc khác. Để chuyển từ một ý tưởng từng bước từng bước hoàn thiện đề tài là một chặng đường rất dài, cho đến ngày hôm nay nhìn lại, chúng em muốn gửi lời cảm ơn chân thành đến cô TS. Phan Thiện Vy, người đã đồng hành và luôn nhiệt tình góp ý, chỉ dạy trong suốt thời gian vừa qua. Euréka đã khép lại nhưng hành trình tiến bước cùng nghiên cứu khoa học của chúng em vẫn còn đó, vẫn sẽ tiếp tục, vì tuổi trẻ, vì khát vọng, vì lòng ham học hỏi”.
TS. Phan Thiện Vy, Phó trưởng khoa Dược – giảng viên hướng dẫn nhóm thực hiện đề tài cho biết: “Là người đồng hành trong quá trình hình thành ý tưởng và xây dựng định hướng nghiên cứu, tôi đánh giá đề tài “Phát triển mô hình in silico nhằm sàng lọc chất ức chế ALOX15 tiềm năng trong điều hòa ferroptosis” là một hướng tiếp cận hiện đại, có tính liên ngành cao và phù hợp với xu thế của dược học – sinh học phân tử hiện nay. ALOX15 là enzyme then chốt trong quá trình peroxid hóa lipid và đóng vai trò quan trọng trong cơ chế ferroptosis. Việc tối ưu hóa mô hình dự đoán ligand–enzyme bằng các kỹ thuật docking, mô phỏng động lực học phân tử (MD), QSAR và phân tích năng lượng liên kết không chỉ giúp hiểu sâu hơn cơ chế tương tác mà còn tạo tiền đề để nhận diện các scaffold phân tử mới, có thể chuyển hóa thành lead compound trong tương lai. Hướng nghiên cứu này cũng mở ra tiềm năng phát triển thư viện hợp chất ức chế ALOX15 có tính đặc hiệu và chọn lọc cao, hướng đến ứng dụng trong ung thư, bệnh thoái hóa thần kinh và các rối loạn liên quan stress oxy hóa.
TS. Phan Thiện Vy, Phó trưởng khoa Dược – giảng viên hướng dẫn
TS. Vy cũng nhấn mạnh rằng đề tài của nhóm có tính mới, khả thi và mang ý nghĩa khoa học – công nghệ rõ ràng: vừa góp phần làm sáng tỏ cơ sở phân tử của ferroptosis, vừa tạo khung phương pháp cho các nghiên cứu phát triển thuốc dựa trên mô hình tính toán. Tôi tin rằng với sự nghiêm túc, tư duy hệ thống và khả năng tiếp cận tốt các công cụ tính toán sinh học của học viên, đề tài sẽ mang lại những kết quả giá trị và có thể tiếp tục phát triển thành bài báo quốc tế hoặc đề xuất nghiên cứu chuyên sâu hơn trong tương lai.
Việc tham gia một giải thưởng lớn như Euréka không chỉ là giúp nhóm chứng minh năng lực trong nghiên cứu khoa học mà còn khơi dậy tinh thần khám phá, đổi mới sáng tạo và truyền cảm hứng đến các bạn trẻ có thể tự tin hơn trong tương lai. Giải khuyến khích cũng là sự ghi nhận xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng của nhóm tác giả trong nghiên cứu khoa học. Thành công này không chỉ là niềm tự hào của nhóm mà còn là minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của Trường Đại học Nguyễn Tất Thành trong lĩnh vực nghiên cứu dược học và khoa học ứng dụng.
Hy vọng rằng nhóm tác giả sẽ tiếp tục phát huy những kết quả nghiên cứu, đóng góp vào sự phát triển của ngành dược phẩm và mở ra nhiều cơ hội mới trong lĩnh vực nghiên cứu điều trị bệnh lý liên quan đến Ferroptosis.
Hồ Qúy – Phượng Nguyễn
Thực hiện: Phượng Nguyễn
Ảnh: NVCC
