“Thời gian gần đây, mỗi ngày Bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận 50-70 trường hợp khám bệnh do kiến ba khoang gây ra, nhờ đến sớm nên đa số bệnh nhân được bác sĩ xử lý kịp thời, không để lại biến chứng. Một số trường hợp đã đến bệnh viện khi tình trạng đã quá nặng do áp dụng những phương pháp dân gian, bệnh nhân tự điều trị không đúng cách gây tình trạng bội nhiễm. Cũng có nhiều bệnh nhân điều trị ở những cơ sở không uy tín, chẩn đoán bệnh sai thành bệnh zona… nên làm bệnh nặng thêm”, Bác sĩ Phạm Thị Uyển Nhi, phó trưởng phòng điều hành phòng kế hoạch tổng hợp – Bệnh viện Da liễu TP.HCM cho hay. (Nguồn: TTO)
Các bác sĩ khuyến cáo mùa mưa là mùa hoạt động, sinh sản của kiến ba khoang, chính vì vậy ở những vùng cây cối nhiều, có thể đặt lưới phòng chống côn trùng.
Do tập tính thích ánh đèn, nên giảm bớt ánh đèn trong nhà để hạn chế thu hút kiến ba khoang. Ngoài ra, nên vệ sinh sạch sẽ nhà cửa, đặc biệt là những nơi dễ ẩn náu của kiến như khe cửa, những vị trí ẩm thấp trong góc kẹt nhà. Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, hạn chế phơi áo quần ban đêm.
————————————-
Chúng ta hãy cùng cập nhật những kiến thức cần biết về kiến ba khoang nhé.
𝟭. 𝗞𝗶𝗲̂́𝗻 𝗯𝗮 𝗸𝗵𝗼𝗮𝗻𝗴: (hay còn gọi là kiến khoang, kiến kim, kiến lác,…) là loài côn trùng có màu là các khoang đen – vàng cam xen kẽ, có thân mình thon, dài như hạt thóc, dài 1 – 1,2cm, ngang 2 – 3mm; kiến có 3 đôi chân, 2 đôi cánh, bay và chạy rất nhanh (xem ảnh đính kèm).
Kiến ba khoang thường sống ở các ruộng lúa , cỏ mục , vườn cây , bãi rác thải , công trình đang xây dựng … Chúng xuất hiện nhiều vào mùa mưa , khi độ ẩm cao, thuận lợi cho kiến phát triển. Kiến ba khoang ưa thích ánh sáng đèn ban đêm nên bay vào trong nhà theo ánh đèn, đậu vào quần áo, khăn mặt, giường chiếu, chăn màn, chất độc trong cơ thể kiến có thể làm tổn thương da người (bỏng da, viêm da) nếu chất này được giải phóng ra khi kiến bị tác động hoặc bị chà sát hoặc bị giết.
𝟮. 𝗕𝗶𝗲̂̉𝘂 𝗵𝗶𝗲̣̂𝗻 𝗹𝗮̂𝗺 𝘀𝗮̀𝗻𝗴:
Tổn thương cơ bản có dạng dát đỏ, thành đám, thành vệt, theo chiều tay quệt, nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ nhỏ li ti ở giữa, có vùng hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục.
Viêm da thường xuất hiện ở vùng hở trên cơ thể như: mặt, cổ, ngực, gáy, vai, tay.
Thương tổn tiếp tục xuất hiện dù không còn sự hiện diện của kiến ba khoang nếu ngứa gãi quệt ra vùng da lành, đặc biệt là các vùng nếp gấp.
Bệnh nhân có cảm giác rát bỏng tại chỗ, thương tổn trên diện rộng có thể gây sốt nhẹ, nổi hạch lân cận.
𝟯. 𝗧𝗶𝗲̂́𝗻 𝘁𝗿𝗶𝗲̂̉𝗻 𝗰𝘂̉𝗮 𝗯𝗲̣̂𝗻𝗵 𝘀𝗮𝘂 𝗸𝗵𝗶 𝗯𝗶̣ 𝗸𝗶𝗲̂́𝗻 𝗰𝗮̆́𝗻:
Sau khi bị kiến ba khoang cắn, người bệnh cảm giác râm ran.
6-8 giờ sau xuất hiện ban đỏ, dát đỏ.
12-24 giờ tiếp theo xuất hiện thương tổn điển hình.
Sau 3 ngày thương tổn bắt đầu đỡ rát bỏng, bong vảy.
Sau 5-7 ngày vảy bong hết nhưng để lại dát thâm lâu mất.
𝟰. 𝗣𝗵𝗮̂𝗻 𝗯𝗶𝗲̣̂𝘁 𝘃𝗲̂́𝘁 𝗽𝗵𝗼̉𝗻𝗴 𝗱𝗼 𝗸𝗶𝗲̂́𝗻 𝗯𝗮 𝗸𝗵𝗼𝗮𝗻𝗴 𝗰𝗮̆́𝗻:
Viêm da tiếp xúc do côn trùng có thể bị nhầm với một số bệnh ngoài da, đặc biệt rất giống bệnh Zona. Bệnh Zona thường gặp ở những người từng bị thủy đậu, với các dấu hiệu báo trước như đau nhức dọc theo dây thần kinh ở nửa người, nơi vùng da chuẩn bị nổi thương tổn, tổn thương cơ bản là các mụn nước lõm ở giữa, mọc thành chùm ở một bên cơ thể.
𝟱. 𝗖𝗮́𝗰𝗵 𝗽𝗵𝗼̀𝗻𝗴 đ𝗲̂̉ 𝗸𝗵𝗼̂𝗻𝗴 𝗯𝗶̣ 𝗸𝗶𝗲̂́𝗻 𝗯𝗮 𝗸𝗵𝗼𝗮𝗻𝗴 đ𝗼̂́𝘁:
Kiến ba khoang không đốt người, cũng không phải loài truyền bệnh, kiến ba khoang còn là bạn của nhà nông vì nó là thiên địch ăn một số loài sâu hại cây trồng, vì thế điều quan trọng là phòng tránh nguy cơ bị đốt, không nên hoang mang, lo lắng, hay tìm mọi cách tiêu diệt kiến ba khoang.
𝟲. 𝗖𝗮́𝗰𝗵 𝗽𝗵𝗼̀𝗻𝗴 𝘁𝗿𝗮́𝗰𝗵 𝗸𝗶𝗲̂́𝗻 𝗯𝗮 𝗸𝗵𝗼𝗮𝗻𝗴 𝗻𝗲̂𝗻 𝗹𝗮̀𝗺 𝗹𝗮̀:
Đề phòng côn trùng bay vào nhà bằng cách hạn chế mở cửa, nên buông rèm cửa hoặc làm lưới ngăn côn trùng ở khu vực cửa, lỗ thông khí, nhất là nơi ở gần cây cối, cánh đồng… khi thắp đèn.
Ngủ trong màn.
Tránh đứng dưới bóng đèn sáng nơi công cộng, chú ý khi làm việc dưới ánh đèn vì kiến ba khoang rất hay xuất hiện ở nơi có đèn sáng. Nếu có thể thì bật đèn ban công, hành lang để thu hút kiến ba khoang ra ngoài nhà và diệt.
Vệ sinh môi trường, phát quang bụi rậm, cây cỏ.
Giũ mạnh khăn mặt, quần áo trước khi dùng.
Có thể xử lý diệt kiến bằng phun thuốc diệt côn trùng có chứa hoạt chất deltamethrin, alphacyhalothrin và permethrin ở những vị trí mà kiến hay tập trung gần người.
𝟳. 𝗕𝗶𝗲̣̂𝗻 𝗽𝗵𝗮́𝗽 𝘅𝘂̛̉ 𝘁𝗿𝗶́ 𝗸𝗵𝗶 𝘁𝗶𝗲̂́𝗽 𝘅𝘂́𝗰 𝘃𝗼̛́𝗶 𝗸𝗶𝗲̂́𝗻 𝗯𝗮 𝗸𝗵𝗼𝗮𝗻𝗴:
Nếu đã tiếp xúc (hoặc nghi ngờ tiếp xúc) với kiến ba khoang, cần thực hiện một số bước sau:
Không dùng tay trần để bắt, giết, miết kiến ba khoang. Bắt kiến ba khoang ra khỏi da bằng cách thổi hoặc đặt một tờ giấy cho kiến bò lên và lấy ra khỏi người. Khi tiếp xúc với kiến ba khoang, đeo găng tay hoặc dùng giấy mềm lót.
Nếu lỡ tay đập hoặc chà xát kiến ba khoang trên da thì phải nhanh chóng rửa sạch nơi tiếp xúc bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý. Tránh đưa tay đã tiếp xúc với kiến chạm vào các vùng da khác.
Khi bắt đầu thấy rát ở một vùng da có thể rửa vùng đó bằng nước muối loãng, xà phòng… chú ý các biểu hiện để khám bác sĩ da liễu khi cần thiết.
Nguồn: HCDC, TTO